Już dziesiątki tysięcy osób z kredytami frankowymi zawarło ugodę z bankiem, a zapewne drugie tyle zdecydowało się na drogę sądową. Warto wiedzieć jak te dwa rozwiązania wyglądają z perspektywy podatkowej.
W przypadku unieważnienia kredytu frankowego przez sąd, kredytobiorca nie ma obowiązku zapłaty podatku, a także nie musi wykazywać ewentualnego dochodu w rocznym zeznaniu PIT.
Nie ma też potrzeby, aby bank wystawiał informację PIT-11. Zwrot środków w wyniku wzajemnych rozliczeń także jest neutralny podatkowo. Co ważne, fiskus to potwierdza. W interpretacji indywidualnej z dnia z 24 kwietnia 2023 r., (nr 0115-KDIT2.4011.117.2023.1.HD) fiskus wskazuje: „(…)Nieważność umowy kredytu oznacza, że zobowiązania stron umów, banku i klienta nigdy nie powstały, a strony zobowiązane są zwrócić to, co świadczyły w związku z nieważną umową jako świadczenia nienależne. Kredytodawca winien zatem zwrócić wszystkie świadczenia pobrane od kredytobiorcy, a kredytobiorca winien zwrócić kwotę faktycznie otrzymanego kredytu. W przypadku stwierdzenia nieważności umowy przez sąd skutki prawne na gruncie cywilnym występują ex tunc (wstecz), a więc od momentu zawarcia umowy dotkniętej wadliwością (przesłanką nieważności), co oznacza, że umowa kredytu jako nieważna już od chwili jej zawarcia nie wywołuje skutków prawnych. Mamy do czynienia z sytuacją, jakby w ogóle nie doszło do jej zawarcia (…)”
Wypłata odsetek za opóźnienie związane z unieważnieniem umowy frankowej również nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT. W ww. interpretacji DKIS wskazał, że: „(…) W opisanej sytuacji odsetki dotyczą świadczenia niepodlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Oznacza to, że otrzymane przez Panią odsetki podlegają zwolnieniu od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takim przypadku bank nie powinien był wystawiać informacji PIT-11. Mimo wystawienia przez bank informacji PIT-11, nie należy wykazywać ww. odsetek w zeznaniu rocznym. (…)”
W przypadku zawarcia ugody frankowej z bankiem dochodzi do umorzenia kredytu. Jeszcze do niedawna takie umorzenie traktowane było jako przychód, który – co do zasady – podlegał opodatkowaniu i musiał być uwzględniony w rozliczeniu PIT za dany rok. Sytuacja zmieniła się po wejściu w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (aktualnie przedłużono okres jego obowiązywania do 31 grudnia 2024 br.).
Rozporządzenie to dopuszcza możliwość odstąpienia od opodatkowania PIT przychodu z umorzenia , o ile kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej przez jedno gospodarstwo domowe i dotyczy tylko kredytobiorców, którzy wcześniej nie korzystali z tego rozwiązania. W tym przypadku należy zachować bardzo dużą ostrożność i sprawdzić czy spełniamy warunki określone w rozporządzeniu MF, bo jeżeli kredytobiorca nie spełnia warunków do zaniechania poboru podatku, zawarcie ugody frankowej generuje przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu PIT.
W takim przypadku bank ma obowiązek wystawienia informacji PIT-11, a kredytobiorca musi ten przychód rozliczyć w zeznaniu rocznym.
