Przepisy prawa pracy nie ograniczają możliwości zawierania umów o pracę bądź umów cywilnoprawnych pomiędzy osobami pozostającymi w związku małżeńskim. W związku tym przedsiębiorca może zatrudnić współmałżonka lub wykazać go jako osobę współpracującą. Warto podkreślić, że od 2019 roku koszt wynagrodzenia małżonka może stanowić koszt uzyskania przychodu.
Jeżeli strony umowy pozostają w związku małżeńskim oraz prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, zatrudnienie małżonka powoduje, że osoba ta jest traktowana dla celów ubezpieczeń ZUS, jak osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie jak pracownik.
Zatrudnienie małżonka na podstawie umowy o pracę wywołuje obowiązek opłacenia składek ZUS za tego ubezpieczonego od podstaw wymiaru ustalonych dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Co ważne, w przypadku osób współpracujących nie ma możliwości naliczenia składek od obniżonej podstawy wymiaru czyli preferencyjnych składek ZUS czy ulgi na start.
Składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne osoby współpracującej są finansowane w całości przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą. Składki na ubezpieczenie społeczne opłacone za osobę współpracującą przedsiębiorca może odliczyć przy wyliczeniu zaliczki na podatek dochodowy, tak jak w przypadku składek opłaconych za siebie jako przedsiębiorcę.